Leerlingen leren een geheugentechniek, de methode van loci, te gebruiken om snel woordjes te leren.
Subthema
Geheugentechnieken
Doel
- Leerlingen maken kennis met de methode van loci.
- Leerlingen ervaren dat het koppelen van woorden aan iets herkenbaars kan helpen ze gemakkelijker te onthouden.
Duur
15-20 minuten
Werkvorm
Klassikaal
Benodigdheden
Voorbereiding
Online staat voor elk lichaamsdeel een verhaal waarmee je het visualiseren gemakkelijker kan maken. Oefen het verhaaltje en de bewegingen een aantal keer. Omdat de leerlingen zich de woorden in combinatie met het lichaamsdeel echt moeten inbeelden, helpt het als je het verhaal zo levendig mogelijk vertelt, bijpassende bewegingen maakt en de woorden waar het om gaat met nadruk uitspreekt. Om de activiteit te laten slagen is het noodzakelijk dat je de activiteit goed in je hoofd hebt zitten.
Activiteit
Vraag alle leerlingen te gaan staan. Leg uit dat ze een rijtje woorden uit hun hoofd gaan leren met behulp van hun lichaam. Daarvoor oefenen ze eerst een rijtje van tien lichaamsdelen: (1) voeten, (2) knieën, (3) bovenbenen, (4) buik, (5) borst, (6) schouders, (7) armen, (8) handen, (9) mond, (10) hoofd. Terwijl je de woorden hardop uitspreekt, leg je extra nadruk op de lichaamsdelen door ze te bewegen of door het lichaamsdeel aan te raken. Daarna vraag je de leerlingen om mee te doen: samen noemen ze hardop de lichaamsdelen in de vaste volgorde en bewegen ze het lichaamsdeel of raken ze het aan zoals jij dat hebt voorgedaan. Nadat dit een paar keer is herhaald en iedereen de volgorde kent, gaat de activiteit verder.
Start nu de powerpointpresentatie met de woorden op. Koppel elk lichaamsdeel, in de volgorde die
is geoefend, aan twee woorden in de presentatie. Dus: koppel voeten aan ‘boek’ en ‘arrest’, knieën
aan ‘weg’ en ‘eng’, de bovenbenen aan ‘was’ en ‘show’, enz. Maak de koppelingen door het verhaaltje
te vertellen waarin zowel de woorden als het lichaamsdeel een rol spelen. Neem per lichaamsdeel
voldoende tijd. Als alle lichaamsdelen en woorden aan bod zijn gekomen, herhaal je het rijtje nog een paar keer klassikaal zonder het verhaal, maar met de bewegingen. Als je ervan overtuigd bent dat de klas het rijtje goed kent, noem je tot slot alleen het lichaamsdeel en roepen de leerlingen welke woorden erbij hoorden.
Afronding
Breng een klassengesprek op gang: hoe was het om op deze manier te onthouden? Leg uit dat de
leerlingen hebben geoefend met de methode van loci, een bekende methode om dingen gemakkelijker te kunnen onthouden. Kunnen ze zelf bedenken wanneer deze techniek zou kunnen helpen? Vertel dat het rijtje woorden eigenlijk niet willekeurig gekozen was, maar dat de woordcombinaties samen lijken op de namen van de tien grootste steden van Europa horen (zie Voorbeeldverhaaltjes). Loop de powerpoint nog eens door en laat de leerling bij elke slide benoemen bij welk land de steden horen.
Verbinding met het thema
De methode van loci is een bekende techniek waarmee je dingen gemakkelijker kunt onthouden. Loci betekent ‘locaties’. In deze methode koppel je informatie die je moet onthouden aan verschillende
locaties langs een bekende route. Dit kan bijvoorbeeld de weg van school naar huis zijn, maar ook de weg van je voordeur naar de slaapkamer; alles is goed, zolang je de route maar goed kent. Je kunt de route dus ook vervangen door iets anders bekends, zoals het lichaam. In de klassieke uitvoering van deze techniek beeld je je in dat je een wandeling maakt langs deze bekende route. Terwijl je de route in je hoofd bewandelt, ‘leg’ je dat wat je wilt onthouden op de route. Als je een boodschappenlijstje
wilt onthouden, leg je bijvoorbeeld een zak appels voor de voordeur, een brood op de trap, een pak melk op het gangkastje en zo verder. Je beeldt je heel levendig in hoe de boodschappen op de route liggen. Als je je het lijstje wilt herinneren, ga je in gedachten de route weer af en zul je zien dat het veel gemakkelijker is alles te onthouden. Hoe gekker de combinatie, hoe beter het werkt. Zo is het gemakkelijker om te onthouden dat er een stronk broccoli in de toiletpot lag, dan dat er broccoli in de keuken lag.
Je kunt met deze methode alles onthouden: boodschappenlijstjes, jaartallen, namen van mensen, stukjes tekst, enzovoorts. De methode werd al door de Grieken en Romeinen gebruikt om teksten te onthouden. De methode is ook favoriet bij mensen die deelnemen aan geheugenwedstrijden.
