Wetenschap de klas in
Wetenschap de klas in is een platform voor wetenschapseducatie in het basisonderwijs. De site komt voort uit het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit (WKRU) dat van 2009 tot en met 2025 wetenschap toegankelijk heeft gemaakt voor het funderend onderwijs. Doel van deze site is het beschikbaar maken van al het materiaal dat het WKRU in haar bestaan heeft voortgebracht. Met het lesmateriaal gaan leerlingen zelf op onderzoek uit en ontdekken ze hoe nieuwe kennis ontstaat. Al deze materialen zijn ontwikkeld samen met leraren en wetenschappers. Uitgangspunt is om leraren concrete handvatten te geven om wetenschap en onderzoekend leren een plek te geven in het onderwijs.
Over ons
Wetenschap de klas in komt voort uit het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit (WKRU). Het WKRU is in 2009 door prof.dr. Carl Figdor opgericht als eerste Wetenschapsknooppunt van Nederland. Een Wetenschapsknooppunt is een regionaal samenwerkingsverband tussen een universiteit en (basis)scholen in de regio, soms ook met betrokkenheid van een pabo. Inmiddels telt Nederland elf van deze knooppunten. In 2025 hield het Wetenschapsknooppunt op te bestaan.
Alle Wetenschapsknooppunten hebben hetzelfde doel, namelijk het bevorderen van de onderzoekende houding en nieuwsgierigheid van kinderen en (aankomende) leraren. De Wetenschapsknooppunten zetten zich in om wetenschappelijke kennis toegankelijk te maken voor het (basis)onderwijs. Binnen het landelijke netwerk van Wetenschapsknooppunten wordt regelmatig expertise en ervaringen uitgewisseld.
Lisanne Leenheer – Educatief ontwikkelaar en projectleider Wetenschapseducatie
Lisanne werkt bij de Radboud Universiteit als projectleider van onder andere ‘Onderzoeker in de klas’ en ‘Alle Scholen Verzamelen!’. Daarnaast ontwikkelt ze, in samenwerking met onderzoekers, nieuw lesmateriaal over verschillende onderwerpen binnen wetenschap.
Bart Lemans – Trainer onderzoekend leren
Bart heeft, na zo’n zeven jaar op verschillende basisscholen gewerkt te hebben, de overstap gemaakt naar pabodocent. Hij heeft meerdere jaren bij het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit gewerkt als trainer in onderzoekend leren. Hiervoor is hij nog steeds beschikbaar via L-OEP.
Jan van Baren-Nawrocka – Wetenschapseducatie
Na 12 jaar bij het Wetenschapsknooppunt van de Radboud Universiteit te hebben gewerkt, is Jan voor zichzelf begonnen. Zijn expertise en interesse ligt bij onderzoekend leren, onderzoeksvaardigheden en wetenschapseducatie in het funderend onderwijs.
Onderzoekers kunnen Jan benaderen voor het (ondersteunen bij) ontwikkelen van educatief materiaal over onderzoek.
Leraren kunnen hem benaderen om hen te ondersteunen bij onderzoekend leren en onderzoeksvaardigheden in de klas.
Mailadres: jan.van.baren[at]gmail.com
Missie en visie
Wetenschap de klas in betrekt kinderen bij wetenschap en moedigt hen aan een nieuwsgierige, onderzoekende en kritische houding te ontwikkelen. We willen graag dat kinderen vragen blijven stellen en dat ze ervaren hoe onderzoek helpt om iets nieuws te ontdekken.
Sinds 2009 hebben we kennis opgebouwd over onderzoekend leren, zowel vanuit de praktijk als de literatuur. We vinden het belangrijk dat leerlingen en leraren actief betrokken zijn bij het uitvoeren van onderzoek. Voor leraren hebben we veel praktische handvatten en hulpmiddelen ontwikkeld om kinderen te begeleiden bij hun onderzoek. De zeven stappen van Van Graft & Kemmers (2007) zijn daarin het uitgangspunt.
Het lesmateriaal van het Wetenschapsknooppunt laat de breedte van wetenschap zien. De onderwerpen komen bijvoorbeeld vanuit taal, kunst & cultuur, natuurwetenschappen, gedragswetenschappen, medische wetenschappen of rechtsgeleerdheid.
Wij vinden het belangrijk om onze kennis en ervaring te delen, zowel regionaal, landelijk als internationaal. Onze good practices worden verspreid via deze website. Ook delen we onze kennis door te publiceren in vaktijdschriften.
Organisatie en netwerk
Binnen de regio was het Wetenschapsknooppunt expert op het gebied van onderzoekend leren en wetenschapseducatie. We hebben in de startfase nauw contact met het Kenniscentrum Wetenschap en Technologie Gelderland (KWTG) en heeft bij veel scholen in de regio ontwikkelarrangementen opgezet en uitgevoerd.
De activiteiten en materialen van het Wetenschapsknooppunt hebben een groot landelijk bereik. Ook werken we internationaal samen. Het Wetenschapsknooppunt was één van de 17 Europese partners in het EU-project PARRISE. In dit onderzoekproject werd de didactiek van onderzoekend leren geïntegreerd met maatschappelijke vraagstukken en burgerschapsvorming. Tussen de verschillende Europese partners werden good practices uitgewisseld.
Mooie woorden
Heel erg leuk. De kinderen waren erg enthousiast en verwonderd. De opdrachten waren afwisselend.
“Een heel leuk initiatief. Voor de kinderen is het leuk en goed om ook in hun vrije tijd spelenderwijs met taal bezig te zijn. Dank!”
“Echt een aanrader. Mooi en goed verzorgd project met leuke opdrachten en filmpjes en mooi materiaal. Echt geweldig en dat helemaal gratis. Kinderen hebben enthousiast aan de opdrachten gewerkt!”
Veelgestelde vragen
Ja, bekijk hier al onze kindercolleges (~10 min) van topwetenschappers van de Radboud Universiteit. Je kunt uit een heleboel onderwerpen kiezen, variërend van kunstgeschiedenis tot het Higgsdeeltje. Ook kun je samen met je leerlingen videoportretten van wetenschappers bekijken. Daarin worden prijswinnende onderzoekers geïnterviewd door basisschoolleerlingen, waardoor zij hen persoonlijk leren kennen. Deze video’s zijn perfect om het stereotype beeld van wetenschappers te doorbreken en de afstand tot wetenschappers te verkleinen.
Wil je leerlingen uitdagen om hun onderzoeksvaardigheden te ontwikkelen? Bekijk dan hier al onze informatie en hulpmiddelen voor leraren. In onze uitgebreide leidraad ontdek je welke stappen leerlingen doorlopen bij het opzetten van een eigen onderzoek. Ook laten we zien hoe je dit als leraar praktisch kunt begeleiden. We raden aan om altijd klein te beginnen en de nieuwsgierigheid van leerlingen centraal te stellen. Wil je je inhoudelijk verder verdiepen in onderzoekend leren? Duik dan vooral in onze rijke database van publicaties en hulpmiddelen! Deze helpen je om zowel inhoudelijk als praktisch goed voorbereid te zijn.
Al ons lesmateriaal is gratis online beschikbaar. Je kunt dit downloaden en zelf printen. Bekijk hier welke materialen ook fysiek te bestellen zijn, zolang de voorraad strekt.
De lesmaterialen zijn geschikt voor alle leerlingen in groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs. Ze kunnen ook ingezet worden bij plusklassen. In sommige thema’s zit wat meer uitdaging. Soms vermelden wij op het lesmateriaal dat het meer voor groep 6/7 of juist groep 7/8 geschikt is. Kijk het materiaal eerst goed door, dan kun je vaak zelf goed inschatten of het aansluit bij het niveau van je klas.
Al onze lesmaterialen voor het basisonderwijs zijn op deze website te vinden. Bij elk thema is duidelijk uitgelegd hoe je het thema praktisch de klas in kunt brengen. Soms zijn het projecten die uit een aantal lessen bestaan. Deze projecten kun je heel goed gebruiken om leerlingen eigen onderzoek te laten doen. Voorbeelden van eigen onderzoek door leerlingen zijn in dat geval te vinden in het lesmateriaal. Heb je minder tijd beschikbaar? Kijk dan eens naar de lespakketten ‘Herinneringen aan de honger’, ‘Verhalen uit de slavenregisters’, of het boekje ‘Spelen met taal’. Deze lessen zijn in slechts een paar uur uit te voeren. Bovendien kosten ze jou als leraar heel weinig voorbereidingstijd.
Het lesmateriaal van het Wetenschapsknooppunt is ontwikkeld met geld vanuit de Radboud Universiteit, het Radboudumc en diverse subsidieverstrekkers zoals NWO. Zij vinden het belangrijk om de nieuwsgierigheid en onderzoekende houding van kinderen al op jonge leeftijd te stimuleren. Door het lesmateriaal gratis aan te bieden, kan iedereen er gebruik van maken en wordt wetenschap iets van iedereen.